HABER MERKEZİ- Özgürlük İçin Hukukçular Derneği İstanbul Şubesi Hapishane Komisyonu, Ocak, Şubat ve Mart aylarını kapsayan Marmara Bölgesi Hapishaneleri 3 Aylık Hak İhlalleri Raporu’nu yayımladı. Avukatlar tarafından hapishanelerde gerçekleştirilen ziyaretler, mahpusların aileleri ile yapılan telefon görüşmeleri, mahpusların avukatlarına gönderdikleri mektup ve fakslardan edinilen bilgiler kullanılarak hazırlanan raporda özellikle pandemi gerekçesiyle üst boyuta ulaşan hak ihlalleri sıralandı.
Marmara Bölgesi’nde yer alan Edirne F Tipi, Tekirdağ 1 Nolu F Tipi, Tekirdağ 2 Nolu F Tipi, Tekirdağ 1 Nolu T Tipi, Tekirdağ 2 Nolu T Tipi, Silivri 5 Nolu L Tipi, Silivri 1 Nolu Kapalı, Bakırköy Kadın, Metris R Tipi, Maltepe 1 Nolu L Tipi, Gebze Kadın, Kandıra 1 Nolu F Tipi, Kandıra 2 Nolu F Tipi ve Bolu F Tipi hapishanelerinden hak ihlallerinin aktarıldığı raporda birçok başlık altında verilere yer verildi.
Raporda;
İşkence ve kötü muamele kapsamında, özellikle son dönemlerde onur kırıcı arama biçimlerinin yaygınlaşmasının temel bir mesele olarak tespit edildiği belirtilerek hapishanelerde mahpusların koğuşlarında, hücrelerinde yapılan aramaların orantısız bir şekilde, baskın havasında gerçekleştiği;
Tecrit ve ortak alan kullanımında, önceden de uygulamaların sorunlu olduğu ancak pandemi döneminde tecridin en üst düzeye taşındığı, mahpusların gerek dış dünya gerekse hapishane içerisinde diğer mahpuslarla olan ilişkilerinin neredeyse tamamen kesildiği, mart ayından beri hapishanelerde spor, sohbet gibi ortak alan faaliyetlerinin yaptırılmadığı;
2020 yılı mart ayından beri hapishanelerde açık görüşlerin yaptırılmadığı, kapalı görüşlerin ise 2021 yıl mart ayından itibaren ayda üç kere ve iki kişi ile sınırlandırıldığı;
Sağlık ve tedavi hakları önünde ciddi engeller oluşturulduğu, hücre ve koğuşların sağlıklı yaşam sürdürmeye elverişli olmadığı; temizlik, hava alma, güneş alma, ısınma gibi açılardan mahpusların bir hayli zorlandığı; revire çıkma, muayene olma, hastaneye götürülme gibi konularda ciddi sıkıntıların bulunduğu ve bu nedenlerle mahpusların sağlıklarının tehdit altında olduğu; temizlik malzemelerine ve temiz suya erişimin sorunlu olduğu, mahpusların sağlıklı beslenemediği;
Açık ve kapalı görüşlerin yaptırılmaması nedeniyle haftada 1 kere 10 dakika olan telefon görüşlerinin haftada 2 kere 10’ar dakika olarak uygulanmasına karar verilmiş olmasına rağmen telefon hakkının birçok hapishanede haftada bir kere 20 dakika olarak uygulandığı; bunun ise kapalı görüş yerine telefon hakkı sağlanmasını anlamsız kıldığı;
Kitap ve gazete sınırlaması olduğu, bazı hapishanelerde hakkında toplatma kararı dahi bulunmayan kitapların ve Evrensel, Birgün, Yeni Yaşam, Umut, Atılım, Yeni Demokrasi gibi muhalif gazetelerin, mahpusların tüm taleplerine rağmen hiçbir şekilde hapishanelere alınmadığı;
Birçok hapishanede kitap yasaklarında artış görüldüğü, kargo ile gönderilen veya ziyaretçiler tarafından yatırılan kitapların hiçbir gerekçe gösterilmeden mahpuslara verilmediği, mahpusların kitapları kendi hesaplarından kesilecek para ile PTT aracılığıyla alabilecekleri, mahpuslara sadece doğum günü, dini ve resmî bayramlarda dışarıdan hediye olarak 1 tane kitap yatırılabileceğinin belirtildiği;
Savunma ve etkili başvuru hakkı önüne ciddi engeller çıkarıldığı; disiplin cezaları ve iyi hal değerlendirmeleri bahane edilerek tutsakların koşullu salıvermeden yararlanmasının engellendiği gibi birçok hak ihlaline yer verildi.
Ulusal ve uluslararası yasalara atıfla hazırlanan ve birçok hak ihlali örneğinin somut olarak sıralandığı raporun tamamına aşağıdaki bağlantıdan ulaşabilirsiniz.
“Marmara Bölgesi Hapishaneleri 3 Aylık Hak İhlalleri Raporu”
