Hindistan Komünist Partisi (Maoist)’in uzun yılları bulan halk savaşı mücadelesi dünya devrimcilerinin ilgisi olmaya devam ediyor. Özellikle 1960’ların sonundaki tarihi Naksalbari Ayaklanması ile devrimci mücadeleye başlayan ve Çaru Mazumdar önderliğinde izlenen çizgi ile 1970’lerin başında Kaypakkaya yoldaşın önderlik ettiği ülkemiz komünist hareketinde de yankıları olmuş olan hareket, süreç içinde pek çok ayrışma, tasfiye, çizgi mücadeleleri ve değişiklikler yaşadı.
Hindistan Komünist Partisi’nin kuruluş tarihi bugün değişik isimler altındaki partilerin açıklamalarına göre farklılık arz eder. HKP hala birçok bölgede ve eyalette kitle desteğine sahiptir. HKP, Hindistan siyasal bağımsızlığına kavuşuncaya kadar Komintern’in çizgisini savunmuş o doğrultuda hareket etmiştir. Hindistan’ın siyasi bağımsızlık elde etmesinden sonra da silahlı mücadeleyi savunmuş, gerilla birlikleri oluşturmuş, yerel gerici hakim sınıflara karşı ayaklanmalar düzenlemiş, önderlik etmiştir. Ancak ayaklanmaların kanla bastırılması sonucu büyük kitle katliamları yaşanmış, isyana önderlik eden komünist kadroların ezici çoğunluğu katledilmiştir.
Hindistan gibi yarı-sömürge yarı-feodal bir ülkede toplu ayaklanma stratejisiyle merkezi otoritenin yıkılmasının mümkün olmadığı bu pratiklerin sonucunda daha açık hale gelmiştir. HKP, alınan ağır yenilginin ideolojik ve siyasi sonuçlarından doğru dersler çıkarmak yerine, ideolojik olarak sağa savrulmuş “silahlı mücadeleyi terk etmiş, yasal-legal çalışmayı esasına koymuş” seçimlerle iktidarı yıkabileceklerini ve işçi sınıfı iktidarını kurabileceklerini savunmuştur. Yani merkezi otoriteyi toplu ayaklanmayla yıkamayınca, programını değiştirerek düzen sınırları dahilinde kalarak, yasal çalışmayı esas alacaklarını savunmuştur. Kendi kendini tasfiye etmesine rağmen merkezi otorite tarafından yasal alanda da yasaklandı ve 1952 yılında seçimlere katılamadı. Fakat HKP 1957 yılında yasal statü kazanarak yeniden seçimlere katılır ve büyük başarı elde eder.
Gerek Hindistan ve Çin arasında süren sınır sorunu gerekse uluslararası komünist harekette yaşanan ideolojik ve siyasal sorunlardan kaynaklı ayrışmalar, ayrılıklar baş gösterir. Bu ayrılıkta tarafların başını Çin Komünist Partisi ve Sovyetler Birliği Komünist Partisi çekmekteydi. Bu durum dünya komünist hareketinde de ciddi ayrışmaları ve bölünmeleri beraberinde getirdiği gibi Hindistan Komünist Partisi’nde de kendisini gösterdi. Çin Halk Cumhuriyeti ile Hindistan devleti arasında süren çelişki savaşa dönüşünce uluslararası emperyalist sermayenin kışkırtıcılığını görmezden gelen ve milliyetçi bir çizgide kendini bulan HKP yönetiminin ezici çoğunluğu emperyalizmin kışkırttığı ve savaşı başlatan Hindistan devletini destekler duruma düştü. Bu yanlış politik hattı şiddetle reddeden bazı komünist önderler ve kadrolar bu yanlış gidişe son vermek amacıyla tavır alır ve kongreye gitme çağrısı yapar. Partide açık iki görüş ortaya çıkar: Biri Stalin yoldaşın ölümü sonrası Kruşçev’in başını çektiği Sovyetler Birliği’nin çizgisi; diğeri Mao Zedung yoldaşın başını çektiği Çin Halk Cumhuriyeti’nin izlediği çizgi… Sovyetler ve Çin arasında süren ideolojik tartışma 57-60 polemikleri ile iyice su yüzüne çıkmıştı. Mao Zedung önderliğinde oluşan komünist hareket bu ayrışmaya yayınladığı ‘63 deklarasyonuyla açıklık getirdi ve “barış içinde bir arada yaşama” adlı revizyonist teze tavır aldı. Uluslararası komünist hareketi, SBKP’nin revizyonist yönetimine tavır almaya çağırdı. Dünyada ve özellikle Asya’da Maoizm ve “Mao Zedung Düşüncesi” ciddi etkiler yaratıyor, devrimlerin yolunu açıyordu. Kaçınılmaz etki Hindistan Komünist Partisi’nde de yansıma buldu. İdeolojik ayrışma giderek keskinleşti.
1950’lerin sonunda modern revizyonizme karşı mücadele sürecinde, özellikle Büyük Proleter Kültür Devrimi döneminde Mao Zedung Düşüncesi’ni benimseyen halk savaşı örgütleri üzerinden HKP içinde ayrışma yaşanacaktır. 1964 yılında Hindistan Komünist Partisi iki kongre birden yapmak zorunda kalır. Ve Mao Zedung önderliğinde kurulan Çin halk iktidarını destekleyen Hindistan’lı komünistler partiden ayrılarak yeni bir program ve bu programa uygun strateji belirleyerek yeni bir adla; Hindistan Komünist Partisi (Marksist) olarak yoluna devam ederler. Hindistan Komünist Partisi (Marksist) 1964 sonrası büyük bir atılım gösterir. Çin Halk Cumhuriyeti’yle enternasyonalizm temelinde iyi ilişkiler kurar ve Çin tarafından desteklenir.
Hindistan Komünist Partisi (Marksist) 1964 yılında bir grup parti kadrosu tarafından kurulur. Kurulduğunda ideolojik olarak Marksist-Leninist bir hat izler, Mao Zedung Düşüncesini savunur ve bunun üzerinden şekillenir. Hindistan’ın önemli bölge ve eyaletlerinde etkindir ve hala ciddi bir güce sahip bulunmaktadır. Etkin olduğu eyaletlerde sol cephe ve diğer devrimci-demokratik güçlerle ittifak halindedir. Yakın zamanda çiftçi-köylü hareketlerine öncülük etmiştir. Hindistan’da etkili bir güç olmasına karşın, kitleleri yeni demokratik halk iktidarı için örgütlemek, silahlandırmak, halk ordusunu kurmak, inşa etmek noktasında oldukça atıl davranır ve pasifist, legalist bir çizgi izler. 1967 yılına gelindiğinde devrimin objektif şartları Hindistan’da olmasına rağmen ona uygun güçlerini örgütlemez, harekete geçirmez, oportünist bir yol izler. Genel anlamda Maoist bir hatta yer almasına rağmen onun gereklerine uygun hareket etmez. Çin’de gerçekleşen kültür devriminin de etkisiyle ideolojik ayrışım giderek netlik kazanır.
Naksalitlerin örgütlü hareketi HKP-ML, çeşitli stratejik ve taktik hatalarından kaynaklı kayıplar almış ve 1980 dönemine gelindiğinde büyük oranda dağınık ve yeniden organize olmaya çalışır durumdadır. Telangana bölgesindeki devrimciler tarafından oluşturulan HKP-ML/Halk Savaşı’nın etkisi sadece Telangana’da sınırlı kalmaz ve mücadelesini hızla Andhra Pradesh, Maharashtra, Madhya Pradesh, Orissa gibi önemli bölgelere de yayar. 1998 ve 2002’de çeşitli gruplarla yeniden birleşme yaşayan örgüt, HKP-M’nin (Hindistan Komünist Partisi (Maoist)) en önemli kurucu bileşeni durumundadır. Geniş bir kitle temeli bulunan hareket 2004 yılında Haydarabad’ta yüzbinlerin katıldığı büyük bir miting gerçekleştirmiştir.
2012 döneminde “Yeşil Av Operasyonu” adı verilen, Hindistan hükümetine bağlı silahlı paramiliter gruplar ve ordunun katılımı ile 100.000 kişilik silahlı güç eşliğinde Naxalitlere yönelik başlatılan operasyonda çok sayıda kişi tutuklanmış, önderlikteki kadrolar hayatını kaybetmiş ve büyük darbeler alınmıştır. Günümüzde HKP (Maoist ) olarak bilinen ve MLM çizgide devrim mücadelesi sürdüren Parti, Eylül 2004 döneminde önceden de halk savaşı çizgisi izleyen Hindistan Komünist Partisi Marksist-Leninist/Halk Savaşı yapılanması ile Hindistan Maoist Komünist Merkezi’nin (MCCİ) birleşmesi sonucunda oluşturulur.
2014 döneminde bir diğer önemli Maoist örgüt olan HKP-ML/Naxalbari’nin katılımı ile son biçimine bürünen HKP ( Maoist ) içinde 1967’deki Batı Bengal evresinde mücadelede yer almış çok sayıda tecrübeli devrimci kadro da yer almaktadır. Hindistan tarafından ve uluslararası emperyalist devletler tarafından “terörist” bir örgüt olarak görülen “Hindistan’daki en büyük iç güvenlik problemi” olarak değerlendirilen HKP (Maoist), geniş işçi ve köylü desteği ile halk savaşı yoluyla devrimci mücadelesini Chattisgharh, Maharashtra Odisha, Bihar, Jharkhand ve Batı Bengal bölgelerinde günümüzde aktif olarak devam ettirmektedir.
Mart 2017’de Profesör GN Saibaba ve 5 devrimci yasadışı faaliyetle suçlanarak tutuklanmış ve ağır işkence koşulları altında tutulmaktadır. Hindistan’da pek çok demokratik örgüt harekete geçerek, Nagpur’da hücresinde tutuklu bulunan ve sağlık duruma kötüye giden Maoist Profesör Saibaba için pek çok destek kampanyası düzenlenmektedir. Geçtiğimiz günlerde Hindistan Komünist Partisi (Maoist), Malkangiri ilçesinde kayıp bölgeleri geri kazanmak için Andra Pradeş sınırındaki Cheruberu orman alanında halka açık bir toplantı düzenledi. Toplantılara silahlı yerli kadınlar dahil olmak üzere 5.000’den fazla kişi katıldı.
Hindistan’ın Odisha eyaletine bağlı Koraput bölgesinde Maoistler’e yönelik başlatılan operasyonlar devam etmektedir. Andhra Pradesh ve Chhattisgarh ile sınırları paylaşan Koraput bölgesinde, Maoistler önemli bir varlığa ve geniş kitle desteğine sahipler. Dünyadaki MLM hareketin Hindistan’daki bileşeni olan HKP (Maoist), uluslararası alanda ideolojik planda, anti ML akımlara ve sapmalara karşı da mücadele yürüten MLM örgütlerin başında gelmektedir.
