Kolombiya’da FARC-EP ile faşist Kolombiya Devleti arasında yürütülen barış müzakereleri boyunca devlet birçok gerillayı katletmiş ve karakterine uygun bir şekilde FARC-EP’yi kanla bastırmak istemiştir. Devletin baskılarına karşı ise, FARC-EP içerisinde bazı gruplar gerilla faaliyetine tekrar başlamış ve mücadeleye atılmışlardır. Hem Kolombiya’daki barış sürecinde yaşananlar hem de gerilla savaşının seyrinin anlaşılması açısından, bu söyleşinin çevirisini okurlarımızla paylaşıyoruz.
Nottingham Üniversitesi’nde doktora öğrencisi ve İngiliz Morning Star gazetesi yazarı Oliver Dodd, Kolombiya’daki Catatumbo dağlarına giderek, yakın zamanda kurulan FARC-EP (Segunda Marquetalia) komutanlarından Villa Vázquez ile bir röportaj yaptı.
FARC-EP (Segunda Marquetalia), Kolombiya’da faaliyet yürüten Marksist-Leninist bir askeri-siyasi örgüt. Örgütün esas olarak, Tolima bölgesindeki Marquetalia topraklarında yaşayan köylülerin, ABD’nin askeri saldırılarına karşı özsavunmaya geçmesinin ardından 27 Mayıs 1964’te kuruluyor. CIA’nin 90’lı yılların sonlarında FARC’ın iktidarı almaya doğru gittiğini tespit etmesinin ardından, ABD emperyalizmi 1999 yılında “Kolombiya Planı” isimli bir emperyalist müdahale stratejisi geliştirdi. 2016’da Kolombiya Devleti ile yapılan barış anlaşmasının ardından, devletin anlaşma kurallarını ihlal etmesi ile birlikte, FARC-EP (Segunda Marquetalia), hareketin legal siyasi partisi ile bağlarını koparıp tekrar silahlı mücadeleye dönüyor. Bu röportaj, silahlı mücadeleye dönüşün nedenleri üzerine yoğunlaşmaktadır.
Komutan Villa Vázquez, FARC-EP’nin önde gelen isimlerinden, ve örgütün 30 yıllık bir üyesi.
1) Oliver: Kolombiya’nın Catatumbo dağlarında, Komutan Villa Vazguez ile birlikteyim. Size soracak birsürü sorum var. FARC’a ve Segunda Marquetalia’ya karşı yürütülen çok ciddi bir psikolojik savaşın olduğu bugünlerde, röportaj isteğimi kabul ettiğiniz için teşekkür ederim. Öncelikle, yakın zamanda FARC-EP’nin 3 numaralı ismi, başka bir kanattan Komutan Jhonier ile yapılan bir röportajda, kendisi Segunda Marquetalia’nın bir hayalet olduğunu söylemişti. Bu doğru mu?
Komutan Villa Vazquez : Biz komünistler, oligarşi için her zaman hayalettik ve bize, bu hayalete karşı, 1964’te LASO operasyonunu, 2003’te “Vatan Planı”nı yürüttüler. Emperyalistler ve Kolombiya Devleti, bu hayalete karşı bir savaş stratejisi geliştirdi. Fakat aynı zamanda gördük ki, kanaat önderleri, insan hakları savunucuları, barış için çalışan insanlar, barış süreci içindeki eski savaşçılar da birer hayalete dönüştüler. Onlar bu süreçte elimine edildiler ve bu anlamda bizler hayaletiz, ve aynı şekilde onlar da bizi saf dışı bırakmak istediler, çünkü bizler halk savaşçıları, devrimcileriz. Komutan Jhınier neden hayalet olduğumuzu söylemiş bilmiyorum. FARC-EP Segunda Marquetalia, barış sürecine saygı duyulmamasının sonucu olarak, Kolombiya hükümetinin halka, uluslararası kamuoyuna ve eski savaşçıları ihanetinin sonucu olarak ortaya çıkmıştır.
2) Oliver: Neden barış görüşmeleri 2016’da legal bir parti olan Comunes’in kurulması ile sonuçlanmışken, sizler silahlara geri döndünüz?
Villa Vazquez: Öncelikle barış görüşmeleri FARC (siyasi parti) yapıldı. Barış görüşmeleri boyunca bazı önemli noktalar ülkedeki durumu, siyasi durumu, ekonomik durumu ve ülkenin içinde bulunduğu şiddet sarmalını çözüme kavuşturabilirdi: Bütünlüklü bir toprak reformu; Kolombiya üretici bir ülke ve bizler de yerlerinden yurtlarından olan köylülerin topraklarına geri dönmesini, pazar olanaklarının açılmasını istiyorduk. Diğer bir noktada siyasi katılım olanaklarının yaratılmasıydı. Kolombiya’da politika yapamıyorsunuz. 1985’te Uribe anlaşmasıyla politika yapma olanakları ortadan kaldırıldı, Yurtsever Birlik dağıtıldı. Gaitan 1948’te, 1985 ve 1995 arasında ise önderlikten 4 kişi katledildi. Galan’ı, Jaime Pardo Leal’i, Barnardo Jaramillo’yu, M-19’un lideri ve aynı zamanda barış sürecinin içinde olan Carlos Pizarro Leongomez’i katlettiler. Dolayısıyla biz halkın siyasete katılmasını, muhalefet yapabilmesini istedik. Hiçbiri gerçekleştirilmedi. Paramiliter güçler dağıtılmadı, tam tersine daha çok güçlendirildi. Biz gerillalar toplumsal savaş ve çatışmalar üzerine bütün gerçekleri söylemeye, bizi isyana ve silahlanmaya iten sebepleri anlatmaya hazırdık. Fakat bunun için eski başkanlar, askerler, ülkedeki savaşa giren herkesin doğruları söylemeye hazır olması gerekiyordu. Bu olmadı. Ayrıca örgütlü kültürümüze de saygı duyulmasını bekledik. Bu da olmadı. Sonuç olarak barış görüşmelerine saygı duyulmadı ve 48 milyondan fazla Kolombiyalı’nın çıkarına olabilecek bir süreç bitirilmiş oldu. Hükümetin, özel bir barış sürecinin yürütüleceği ve uluslararası kamuyounun da desteğinin alınacağına dair sözlerine güvendik, fakat hiçbiri gerçekleştirilmedi. Bu yüzden silahlara geri döndük. Silahlananlar pratik olarak FARC değil, halktır. Bugün diyebiliriz ki FARC savaşçılarının %60’ı yeni, eski savaşçılar değil. Bu da demek oluyor ki halk FARC’ın mücadelesini sürdürme kararlığı gösteriyor.
3) Oliver: Segundo Marquetalia’nın siyasi-askeri stratejisi nedir?
Villa Vazquez: 29 Ağustos 2019’da şu ana kadar belirlenen askeri-siyasi stratejilerimizi ifade ettik. Bir askeri bir de siyasi çizgi var, yani mücadelenin bu yeni aşaması üzerinden şekillenmeyi öneriyoruz.
4) Oliver: Barış konsepti sizin için nedir?
Villa Vazquez: Benim için insanların farklı düşündükleri için tutsak edilmemeleri, siyasi muhalefetin katledilmemesidir. Kolombiya’da bunların ikisi de mevcuttur. Gaitan’dan zaten bahsetmiştim, yine haklarını arayan köylülerin katledildiklerini de biliyoruz. Ateşkesten sonra, Belisario Betancur ile yürütülen barış sürecinde, Kolombiya’da başkanlığa aday olan dört kişi katlettiler. Yurtsever Birlik hareketini yok ettiler. Avukatları, insan hakları savunucularını, gazetecileri, köylüleri, öğrencileri, hükümeti eleştirdikleri için katlettiler. Barış ancak insanların katledilmediği, çocukların karınları tok bir şekilde uyuyabildiği, yaşlıların huzurla yaşayabildiği, öğrencilerin kaliteli bir eğitim alabildiği, insanların barınacak bir yer bulabildikleri koşullarda gerçekleşebilir. Barıştan anladığım budur. Barışı basit bir silahların susturulması olarak görmüyorum çünkü FARC silahları susturmasına rağmen hiçbir şey çözülmedi. Barış onurlu bir yaşamdır, toplumsal iyiliktir, barıştan anladığım şey budur.
5) Oliver: 21. yüzyılda, Kolombiya nüfusunun %80’inin şehirlerde yaşadığını düşürsek, gerilla savaşıyla yürütülen bir politikanın geçerliliği hala var mıdır?
Villa Vazquez: Silahlar her şeyden önce mücadele çeşitlerinin harmanlanmasıdır. Silahlar düşüncelerin korunmasına hizmet eder. Biz devlete salt silahlı bir hareketle saldırmayacağız, aslında bütün güçlerin birbirine eklemlenmesi ile bunu yapacağız. FARC bir siyasi harekettir, bir partidir ve sonuç olarak, düşüncelerimizin açıklanabileceği koşulların garantisi olmadığı için silahlı mücadele ortaya çıkmıştır. Bu noktadan hareketle, bir hükümetin kurulmasında, bütün halka sözünü tutacağının çağrısını yapan bir hükümet için, bütün isyancılarla ve halkla diyalog halinde olacak bir hükümet için, sadece 2016 barış sürecine saygı duyan değil fakat sosyal hareketlerle, öğrencilerle, halkın büyük bir kısmıyla yapılan anlaşmalara saygı duyan bir hükümetin kurulması için çalışıyoruz. İlkelerimizi, düşüncelerimizi korumak için bu kavgadayız. Yani silahlı mücadele geçerlidir. Şehirlerde de, illegal çalışma tarzını esasa alarak, ilkesel bir çalışma yürüterek savaşmak mümkündür. Peki gerilla savaşı nerede geliştirilir? Kitlelerin olduğu yerde.
6) Oliver: Kolombiya Ordusu 2016’daki barış anlaşması askeri bir teslimiyetti. Onlara göre Kolombiya Planı ve Alvaro Uribe’in Patriota Planı, FARC-EP’ye karşı savaşta başarı getirmişti. Bu konuda ne düşünüyorsunuz?
Villa Vazquez: Bütün askerler bunu demiyor. Kolombiya’da oligarşinin, paramiliterlerle askerler ve uyuşturucu tacirlerinin, stratejik bölgeleri kontrol altına almak ve ABD’nin çıkarlarına hareket etmek için ittifak halinde olduğunu söyleyebiliriz. Barış anlaşması ile, durumu biraz daha dindirmeye çalıştık. Hükümet teknik anlamda her zaman daha üstündü. 1964’te 16 bin asker ve ABD teknolojisi ile sadece 200 aileden oluşan köylülere karşı harekete geçtiler.
7) Oliver: Kolombiya Planı ile birlikte egemenler çok etkili ve kirli savaş taktikleri geliştirdiler. Örneğin yiyeceklere GPS yerleştirme, telefon görüşmelerini dinleme, komutanların yiyeceklerine zehir koymak için ajan kullanma… Halk içinde birçok elemanlarının olduğunu söylemek mümkün. Bazılarının “askeri alanda devrim” olarak tanımladığı bu ileri karşı-devrim teknikleriyle nasıl mücadele ediyorsunuz?
Villa Vazquez: Dediğim gibi onlar her zaman daha fazla teknolojiye, daha fazla insana, daha fazla savaşçıya sahiptiler. Bir savaş stratejisi geliştirdiler: paramiliterler, isyanı baskılamak için hapishaneler, teknik imkanlar. Disiplin, parçalı hareket, sağlıklı illegalite bu darbeleri önleyebilir. Biz de teknoloji kullanıyoruz ve mücadelenin bu yeni aşamasında da kullanacağız. Diyalektik olmak ve mücadeleyi koşullara göre geliştirmeliyiz. Onların dronları varsa, bizim de dronlarımız olacak. Aynı zamanda medyayı maksimum düzeyde kullanacağız.
8) Oliver: Secundo Marquetalia neden silahlı mücadeleye döndü?
Villa Vazquez: Çünkü barış görüşmelerine ihanet ettiler. Silahlarımızı bıraktık fakat ilkelerimizi de bırakmamızı istediler. Biz hiçbir zaman ilkelerimizi ve mücadeleyi bırakacağımızı söylemedik. Dolayısıyla ilkelerimizi, hayatımızı ve düşüncelerimizi korumak için silaha sarılmaktan başka bir ihtimal bulunmuyordu. Sürecin ihlal edilmesiyle onursuzlaştırıldık. Gerilla 60 yıldan bu yana uğruna savaştığı halkına hiçbir zaman ihanet etmemiştir.
9) Oliver: Örgütünüzün legal-illegal diğer sol yapılarla ilişkilenmesi nasıl?
Villa Vazquez: Diğer sol hareketlere ve gerilla hareketlerine son derece saygımız var. Ve manifestomuzun ikinci paragrafında, emperyalizme karşı devrimci birlik çağrısı yapıyoruz. Legal-İllegal devrimci hareketlerden beklentimiz budur.
10) Oliver: Örgütünüzün halkla ilişkisi ne düzeyde?
Villa Vazquez: Gerçek şu ki gerillalar yoksul halkla, işçilerle, köylülerle, öğrencilerle iletişime geçtiği andan itibaren halkta gerillaya karşı muhteşem bir sevgi, kardeşlik ve yoldaşlık ilişkisi oluşuyor. Biz halkız, kendimizi halkımızın ihtiyaçlarına, endişelerine adamış durumdayız ve bu yüzden bu birliktelik çok hızlı bir şekilde kuruluyor. FARC’ın bütün belge ve dökümanları, halka saygı temelindedir.
11) Oliver: Bütün devrimler paraya ihtiyaç duyar ve bu anlamda ekonomik stratejiniz nedir?
Villa Vazquez: Tabi ki hepimizin paraya ihtiyacı var. Paranın nasıl elde edileceğine dair sıkı çalışmalar yürütüyoruz. Devrimciler olarak tarım yapıp halkımızla birlikte köylü kooperatifleri kuruyoruz, ekonomik faaliyeti geliştiriyoruz. Harcamalar da çok önemli olduğu için, ülkenin kaynaklarını talan eden çok uluslulardan vergi alma politikası yürütüyoruz. Bu iki cephe esas ekonomik kaynaklarımız. Ayrıca halktan ve çeşitli örgütlerden dayanışma bağışları alıyoruz.
12) Oliver: Segunda Marquetalia halkın, işçilerin ve köylülerin ordusu olarak, askeri ve siyasi bir örgüt. Peki sizin için hangisi daha önemli? Askeri çizgi mi siyasi çizgi mi? Ve neden?
Villa Vazquez: Biz bir partiyiz, bir siyasi hareketiz, hedefimiz siyasi, halkla birlikte iktidarı almak için çalışıyoruz. Bütün eylemlerimiz bir siyasi amaca hizmet etmeli. Belli bir anda kitlelerin siyasi eylemi geliştirilebilirken başka bir zamanda ise askeri eylemler geliştirilebilir. Fakat hiçbir askeri eylem siyasi amacın yerini alamaz, her askeri eylem bir siyasi amaç taşımalıdır.
13) Oliver: 30 yılı aşkın bir süredir terörist bir devlete karşı siyasi ve askeri bir mücadele veriyorsunuz. FARC’a katılma sebepleriniz nelerdi?
Villa Vazquez: Gerilla olmayı hiç düşünmemiştim, gerillaları tanımazdım bile. Komünist Gençlik’e katıldım ve o dönem Uribe anlaşması yapıldı ve Yurtsever Birlik ortaya çıktı. Yurtsever Birlik’in gelişimi sırasında bu hareketin içinde, genç komünistler olarak faaliyet yürütüyorduk. Harekete karşı başlatılan yok etme politikaları sırasında, bugün FARC milisleri dediğimiz özsavunma güçlerine katıldım. Başka bir seçenek yoktu. Okulu bıraktık ve illegaliteye geçmek zorunda kaldık çünkü bir infaz ve yok etme politikası uygulanıyordu. Ardından FARC’ta gerilla oldum.
14) Oliver: 21. yüzyılda şehirlerde bir askeri strateji geliştirmek mümkün mü?
Villa Vazquez: Gerillaların dağlardan, ağaçlardan geldikleri vs. gibi genel bir kanı var. Öyleyse kentte nasıl gerilla olunur? Gerilla esas olarak suikastçidir. Hükümetle uzlaşmaz, tiranlığa karşıdır ve bulunduğu alanda faaliyet yürütür: kırdaysa kırda, kentteyse kentte, siyasi ve askeridir. Öğrenci, profesyonel, işçi, sağlıkçı, eğitimci, kısacası bütün kesimler mücadeleye katılabilir ve silah kullanmaları gerekiyorsa, orada, bulundukları alanda, illegalitenin esaslarına uygun bir şekilde ve bölünerek ve disiplinle hareket eder.
15) Oliver: Danilo Garcia Komandolarının birinci komutanı olarak, FARC (Segunda Marquetalia)’ya enternasyonal gönüllülerin katılım arayışlarına karşı pozisyonunuz nedir?
Vazquez: Enternasyonalistler olarak, enternasyonal gönüllüleri kutluyoruz, onlara hoş geldiniz diyoruz, bu mücadeleyi yükseltmek, deneyimleri ve bilgileri harmanlamak için ve bir blok yaratmak için büyük bir birlik demektir.
16) Son olarak, diğer ülkelerdeki Marksist-Leninistler’e, komünistlere ve sosyalistlere neler söylemek istersiniz?
Villa Vazquez: Herkesi kucaklıyorum. Birleşmek, buluşmak, ilişkilenmek, yaşam için mücadele yürütmek, tehlike altındaki dünyayı kurtarmak zorundayız. Kapitalizmin insanlık dışı politikasından bu dünyayı kurtarmak, komünistlerin görevidir.
