HABER MERKEZİ- 2022 yılı asgari ücret görüşmelerine bir ay kaldı. Asgari ücret tespit komisyonu Aralık 2021 başında toplanacak ve ay sonuna doğru 2022 yılının asgari ücretini belirleyecek. Sadece bir yılda 845 TL eriyen asgari ücretle ilgili zam tartışmaları süredursun artan pahalılık ve değersizleşen TL koşullarında, asgari ücrete TL bazında yapılacak yüzdelik zamlarında anlamsız kalacağı belirtiliyor.
Asgari ücreti de ilgilendiren TBMM Plan ve Bütçe Komisyonunda, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığının 2022 yılı bütçesinin görüşmelerine başlandı. Görüşmeler sürecinde asgari ücretle ilgili bir açıklama yapan Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin, “Asgari ücret ile ilgili hepimizin yaptığı hesaplar var. Enflasyon karşısında emeği koruyacak bir asgari ücret seviyenin belirlenmesi düşüncesiyle hareket ediyoruz.” dedi.
Açıklamasında “Asgari ücret ile ilgili yaklaşık 2 bin 500 muhtelif sektörlerde çalışan işçi, işveren, yöneticiler, esnaf başka mesleklerden insanları kapsayan araştırma ile toplumun beklentilerini belirleyen bir araştırma yapıyoruz.” diyen Çalışma Bakanı, “Şunu çalışıyoruz, kapsam ne kadar, hangi grupları kapsarız, maliyeti ne olur, detaylı çalışıyoruz. Arkasından kamu kurumlarını, sendikaları çağıracağız kamuoyuna nasıl sonuçlandıracağımızı ifade edeceğiz.” ifadelerini kullandı.
Çalışma Bakanı Vedat Bilgin’in ifadeleri, derinleşen krize bağlı olarak işçi ve emekçilerin yoksullaşma düzeyini gösterdiği gibi artan tepkileri kontrol etme amacı da güdüyor. Çünkü asgari ücret, gıda enflasyonundaki astronomik artışlar ve peş peşe gelen kur şokları nedeniyle büyük oranda eridi.
ASGARİ ÜCRET SENE BAŞINDAN BU YANA 845 LİRA ERİDİ
Türkiye’de net asgari ücret bu yıl başında yüzde 2,56’lık zamla 2 bin 825 TL’ye çıkmıştı. Dolar kurunun yılın başındaki seviyesi ise 7,37 liraydı. Yani yıl başında asgari ücretlinin kazancı 383 dolara tekabül ediyordu. Doların 9,7’lerde seyrettiği bugünlerde asgari ücret de 296 dolara kadar indi.
Türk Lirası’nda sene başından beri kayıp yüzde 31 seviyesinde. Bu kayıpla birlikte asgari ücretlinin cebinden buharlaşan para da de yaklaşık 87 dolar. Yani bir asgari ücretli sene başında aldığı paradan 845 lira daha az kazanıyor.
YILLARA GÖRE ASGARİ ÜCRET
2002’de iktidara geçen AKP döneminde asgari ücretin dolar bazında en yüksek seviyeye ulaştığı yıl 2016 oldu. 2016’da 1300 TL net asgari ücret ile 3,02 TL kurundan 430 dolar alınabiliyordu. Son beş yılda asgari ücret bugünkü dolar kuruyla yüzde 45’in üstünde erimiş oldu. Yıllara göre asgari ücret ise şu şekilde:
2016: 430 dolar
2017: 386 dolar
2018: 333 dolar
2019: 356 dolar
2020: 390 dolar
2021 Ocak: 383 dolar
2021 Kasım: 296 dolar
EN BÜYÜK TOPLU İŞ SÖZLEŞMESİ
Türkiye, Avrupa Birliği ülkeleri içinde en düşük asgari ücrete sahip ülkelerden biri. Ayrıca asgari ücretle çalışanların oranının en yüksek olduğu ülke. Türkiye’de Sosyal Güvenlik Kurumu’nun (SGK) verilerine göre yaklaşık 20 milyon ücretli çalışanın yarısından fazlası asgari ücretli. Gerçek durumun devletin resmi verilerinden daha da kötü olduğu ise biliniyor. Bu da aslında asgari ücretin, işçiler için genel ücret olarak uygulandığını gösteriyor.
Diğer yandan asgari ücret diğer ücretleri belirlemedeki rolü, emeklilik primlerindeki etkisi ve daha birçok sebeple aslında tüm işçilerin ücretlerini belirleyen bir süreç olarak işlev görüyor. Bu nedenle de en büyük toplu iş sözleşmesi olarak tanımlanıyor.
ASGARİ ÜCRET AÇLIK SINIRININ 224 LİRA ALTINDA
Türk-İş’in Ekim ayı sonunda yaptığı açıklamada dört kişilik bir ailenin sağlıklı, dengeli ve yeterli beslenebilmesi için yapması gereken aylık gıda harcaması tutarını (açlık sınırı) 3 bin 49 TL olarak belirtmişti. Gıda harcamasıyla birlikte giyim, konut (kira, elektrik, su, yakıt), ulaşım, eğitim, sağlık ve benzeri ihtiyaçlar için yapılması zorunlu diğer aylık harcamalarının toplam tutarı ise (yoksulluk sınırı) 10 bin lirayı aştı. Mevcut asgari ücret ise açlık sınırının dahi aşağısında bulunuyor.